آمارهای
ارائه‌شده توسط شرکت‌های بیمه در سایت کدال نشان می‌دهد که بیشترین میزان
حق بیمة تولیدی در رشتة شخص ثالث مربوط به شرکت بیمة آسیا با مجموع حق بیمة
تولیدی 12 هزار و 590 میلیارد ریال است که سهمی حدود 23 درصدی در بین
شرکت‌ها دارد./در مجموع از آنجایی که میزان خسارت پرداختی شخص ثالث در اکثر
شرکت‌ها کمتر از 50 درصد است به نظر می‌رسد تا پایان سال جاری خسارت
پرداختی صنعت بیمه با روند کنونی بیش از 40 درصد کاهش یابد./پیش‌بینی سال
99 نشان می‌دهد که عمده شرکت‌ها، به ویژه شرکت میهن سهم بیمه اتکایی از حق
بیمه تولیدی خود را کاهش خواهند داد. بیمه میهن این سهم را به 8 درصد خواهد
رسانید.
میزان
حق بیمة تولیدی شرکت‌های بیمه خصوصی فعال در بورس تهران در شش ماهة نخست
سال جاری در رشتة شخص ثالث به بیش از 55 هزار میلیارد ریال و میزان خسارت
پرداختی آنها به 29 هزار و 500 میلیارد ریال رسید. این رقم نشان‌دهندة
میانگین ضریب خسارت 53 درصد در این شرکت‌ها است که حاکی از شروعی پرسود
برای سال جاری در رشتة شخص ثالث است.
کاهش
قابل توجه خسارت پرداختی شرکت‌های بیمه در این رشته را می‌توان به
محدودیت‌های سفر اعمال‌شدة ناشی از شیوع کرونا دانست که منجر به کاهش
چشمگیر سفرهای جاده‌ای بین شهری شده است، سفرهایی که عمده خسارات جانی
تصادفات جاده‌ای را در بر دارد.
شرکت‌های
بیمه بخشی از حق بیمة خود را به شرکت‌های بیمة اتکایی پرداخت می‌کنند و در
زمان پرداخت خسارت نیز بخشی از خسارت توسط شرکت‌های بیمة اتکایی پرداخت
می‌شود. آمارهای پرداخت شرکت‌های اتکایی نشان می‌دهد که برخی از شرکت‌ها
مانند بیمة میهن در شش ماهة سال جاری و دی سال گذشته، بیش از دو برابر
مبلغی که به عنوان حق بیمة اتکایی به شرکت‌های بیمه اتکایی پرداخت
کرده‌اند، از آنها خسارت دریافت کرده‌اند. این در حالی است که در شرکت‌های
بیمه‌ای چون پاسارگاد، مجموع مبلغ خسارت دریافتی از بیمة اتکایی هم‌تراز و
حتی کمتر از حق بیمة پرداختی بوده است.
سهم شرکت‌ها از حق بیمة تولیدی و خسارت پرداختی
آمارهای
ارائه‌شده توسط شرکت‌ها روی سایت کدال نشان می‌دهد که بیشترین میزان حق
بیمة تولیدی در رشتة شخص ثالث مربوط به شرکت بیمة آسیا با مجموع حق بیمة
تولیدی 12 هزار و 590 میلیارد ریال است که سهمی حدود 23 درصدی در بین
شرکت‌ها دارد. بیمة دانا نیز با حق بیمه تولیدی بیش از 10 هزار میلیارد
ریال با سهم 6/18 درصدی در رتبة دوم قرار دارد. بیمه‌های پارسیان، البرز،
کوثر و معلم نیز با سهم بین 4 تا 5 هزار میلیارد ریال در رتبه‌های بعدی
قرار دارند (شکل 1).
از
نظر میزان خسارت پرداختی نیز بیشترین خسارت پرداختی مربوط به بیمه دانا با
مبلغ حدود 7 هزار و 700 میلیارد ریال و سپس مربوط به شرکت بیمه آسیا با 6
هزار و 700 میلیارد ریال است. این ارقام نشان می‌دهد که این دو شرکت به
ترتیب سهم 7/22 و 26 درصدی از خسارات پرداختی داشتند و در نتیجه بیمه دانا
نسبت به حق بیمه تولیدی خسارتی به مراتب بیشتر پرداخت کرده است که منجر به
ضریب خسارت 74 درصدی (در مقابل ضریب 53 درصدی بیمه آسیا) شده است (شکل 2).
عملکرد شرکت‌ها در شش ماهة نخست سال نسبت به سال 98
مقایسة
عملکرد شرکت‌ها در شش ماهه نخست سال جاری نسبت به سال 1398 نشان می‌دهد که
گرچه برخی از شرکت‌ها به خوبی توانسته‌اند حق بیمة تولیدی خود را افزایش
دهند؛ اما برخی در این امر عملکرد ضعیفی نشان داده‌اند. در بین شرکت‌های
مورد بررسی، دو غول بیمه‌ای آسیا و دانا در شش ماهة نخست سال جاری به ترتیب
عملکردی 59 و 65 درصدی نسبت به کل حق بیمه تولیدی سال 98 داشتند. در نتیجه
پیش‌بینی می‌شود میزان حق بیمة تولیدی این دو شرکت تا پایان سال 99 حدود
20 تا 30 درصد بیشتر از سال 98 باشد.
بیمه
تجارت نو نیز با عملکرد قابل توجه خود توانسته است تنها در شش ماه نخست
سال جاری عملکرد 82 درصدی را نسبت به کل سال 98 از خود نشان دهند. عمده
شرکت‌ها توانسته‌اند عملکردی بیش از 50 درصد را نشان دهند که حاکی از
افزایش حق بیمه تولیدی در سال جاری با میانگین 20 درصدی است (شکل 3).
نگاهی
به خسارات پرداختی شرکت‌ها در شکل 4 الگویی متفاوت نسبت به سال گذشته را
نشان می‌دهد. در حالی که بیمه آسیا در شش ماهه نخست سال جاری حدود نیمی از
خسارت پرداختی سال گذشته خود را پرداخت کرده است؛ اما بیمه دانا تنها در شش
ماه سال جاری با پرداخت بیش از 8 هزار و 500 میلیارد ریال خسارت شخص ثالث،
خسارتی بیش از کل سال 98 را در این شش ماه پرداخت کرده است. این در حالی
است که شرکتی چون دی در کل شش ماه سال جاری تنها 6 درصد از معادل خسارت
پرداختی سال گذشته خود را پرداخت کند. بیمه ملت نیز در نیمه سال جاری تنها
حدود یک چهارم خسارت سال گذشته خود را پرداخت کرده است. در مجموع از آنجایی
که میزان خسارت پرداختی شخص ثالث در اکثر شرکت‌ها کمتر از 50 درصد است به
نظر می‌رسد تا پایان سال جاری خسارت پرداختی صنعت بیمه با روند کنونی بیش
از 40 درصد کاهش یابد.
ضریب خسارت شرکت‌ها در رشته شخص ثالث
آمارهای
ضریب خسارت شرکت‌ها در رشتة شخص ثالث نشان می‌دهد که بیشترین ضریب خسارت
در بین شرکت‌ها در شش ماهة نخست سال جاری مربوط به بیمه آرمان با ضریب 118
درصد است. بیمه‌های حافظ، دانا و سینا نیز به ترتیب با ضریب‌های 96، 75 و
66 درصد در رتبه‌های بعدی قرار دارند. بیمه آسیا نیز ضریب خسارت 53 درصدی
را تجربه کرده است. بیمه‌های تجارت نو، حکمت صبا و تعاون نیز به ترتیب ضریب
خسارت 12، 16 و 18 درصد را تجربه کرده‌اند (شکل 5).
مقایسة
ضریب خسارت شش ماهة نخست سال جاری و پیش‌بینی 99 با سال گذشته نشان می‌دهد
که بیمه میهن در سال 98 ضریب خسارتی بیش از 100 درصد را تجربه کرده است و
با ضریب خسارت شش ماهة 63 درصدی پیش‌بینی ضریب خسارت حدود 80 درصدی را برای
خود تا پایان سال جاری دارد. بیمه تجارت نو نیز که در شش ماه سال جاری
کمترین ضریب خسارت را تجربه کرد، در سال 98 نیز ضریب خسارت حدود 15 درصدی
را تجربه کرده بود؛ اما پیش‌بینی این شرکت برای کل سال 99 به مراتب بیشتر و
در حدود 55 درصد است. بیمه دانا نیز که بیشترین ضریب خسارت شش ماهه را در
بین شرکت‌ها تجربه کرده است، ضریب خسارت 57 درصدی را برای سال 99 پیش‌بینی
کرده است که حدود 10 درصد بیشتر از سال 98 است. بیمه‌هایی چون معلم، کوثر،
آسیا، نوین و پارسیان نیز پیش‌بینی‌هایی نزدیک به آنچه تجربه کرده‌اند برای
سال 99 ارائه کرده‌اند (شکل 6).
حق بیمه تولیدی و خسارت پرداختی: 98 و پیش‌بینی 99
آمارهای
ترازنامة شرکت‌ها در سال 98 نشان می‌دهد که در سال 98 بیمه آسیا با مجموع
حق بیمة تولیدی نزدیک به 24 هزار میلیارد ریال با فاصلة قابل توجه در رتبة
اول قرار داشته است. این شرکت نزدیک به سه هزار میلیارد ریال از حق بیمة
تولیدی را بابت پوشش بیمة اتکایی به بیمه‌های اتکایی پرداخت کرده است.
میزان خسارت پرداختی این شرکت با احتساب پوشش بیمة اتکایی نیز بالغ بر 14
هزار میلیارد ریال بوده است. بیمه دانا نیز با تولید حق بیمه نزدیک به 18
هزار میلیارد ریالی خسارتی بالغ بر 8 هزار میلیارد ریال پرداخت کرده است
(شکل 7).
پیش‌بینی
سال 99 از شرکت‌های بیمه نشان می‌دهد که بیمه آسیا حق بیمه تولیدی خود در
سال 99 را بیش از 28 هزار و 600 میلیارد ریال برآورد کرده و خسارت پرداختی
را نیز در حدود 16 هزار میلیارد ریال برآورد کرده است. بیمه دانا نیز میزان
حق بیمه تولیدی و خسارت پرداختی را به ترتیب در حدود 20 هزار و 12 هزار
میلیارد ریال برآورد کرده است (شکل 8).
سهم بیمه اتکایی از حق بیمه و خسارت پرداختی
بیمه‌های
اتکایی نقش مهمی در پوشش بیمه‌ای در رشتة شخص ثالث ایفا می‌کنند. معمولاً
در حدود 12 درصد از حق بیمة تولیدی شرکت‌های بیمه به بیمة اتکایی پرداخت
می‌شود و به همین میزان نیز در زمان پرداخت خسارت از بیمه اتکایی دریافت
می‌شود. با این حال برخی از شرکت‌ها در سال گذشته سهم قابل توجهی از خسارات
پرداختی را از بیمه‌های اتکایی دریافت کرده‌اند. آمارها نشان می‌دهد که در
سال 98 میزان سهم حق بیمه اتکایی پرداختی توسط شرکت‌های بیمه به بیمه‌های
اتکایی بین 11 تا 12 درصد در نوسان بوده است. این در حالی است که خسارت
پرداختی این شرکت‌ها اختلاف مشخصی داشته است. در سال 98 بیمه دی 25 درصد از
خسارات پرداختی خود را توسط بیمه اتکایی پوشش داده است و بیمه میهن نیز با
سهم 22 درصدی در رتبة دوم قرار دارد (شکل 9).
پیش‌بینی
سال 99 نشان می‌دهد که عمده شرکت‌ها، به ویژه شرکت میهن سهم بیمه اتکایی
از حق بیمه تولیدی خود را کاهش خواهند داد. بیمه میهن این سهم را به 8 درصد
خواهد رسانید. اکثر شرکت‌ها نیز کاهشی حدود یک درصدی در سهم بیمه اتکایی
از حق بیمه تجربه خواهند کرد. پیش‌بینی این شرکت‌ها از سهم بیمه‌های اتکایی
از خسارت پرداختی نیز متفاوت است. بیمه میهن هنوز هم بیشترین سهم را با
سهم 17 درصدی پیش‌بینی کرده و بیمه معلم نیز افزایش 4 درصدی در پوشش اتکایی
از خسارت‌ها را پیش‌بینی کرده است. این در حالی است که شرکت‌هایی چون
البرز، سامان، تجارت نو و پاسارگاد سهم بیمه اتکایی در خسارات خود را کمتر
از سال 98 پیش‌بینی کرده‌اند
در
نهایت، این اعداد منجر به ایجاد شاخصی به نام نسبت اتکایی شده است. نسبتی
که نشان می‌دهد یک شرکت بیمه به چه میزان بیشتر از حق بیمه اتکایی خود از
شرکت بیمه اتکایی خسارت دریافت کرده است. در این زمینه بیمه دی در سال 98
با نسبت 105 درصد در رتبة نخست قرار دارد. به عبارت دیگر، این شرکت بیش از 2
برابر سهم حق بیمه‌ای که به بیمه اتکایی پرداخت کرده است، از آن خسارت
دریافت کرده است. بیمه میهن نیز در سال 98، 94 درصد سهم خسارت پرداختی
بیشتری نسبت به حق بیمه پرداختی خود از بیمه اتکایی دریافت کرده است. این
شرکت پیش‌بینی کرده است که این نسبت در سال 99 به 114 درصد خواهد رسید.
در
این بین شرکت‌هایی هستند که خسارت پرداختی آنچنان زیادی از بیمه اتکایی
دریافت نکرده‌اند. در این بین بیمه تجارت نو و معلم تنها 5 درصد سهم بیشتری
نسبت به حق بیمه پرداختی خود، از بیمه‌های اتکایی خسارت دریافت کرده‌اند.
پیش‌بینی سال 99 شرکت‌ها نیز نشان می‌دهد که شرکت‌های سامان، البرز و تجارت
نو دقیقاً برابر با سهم حق بیمه پرداختی از شرکت بیمه اتکایی خسارت دریافت
کنند؛ حتی بیمه پاسارگاد پیش‌بینی کرده است که سهم خسارت دریافتی شرکت از
بیمه اتکایی یک درصد کمتر از سهم حق بیمه پرداختی به بیمه اتکایی خواهد بود
(شکل 10).
نتیجه‌گیری
آمارهای
شرکت‌ها از عملکرد رشتة شخص ثالث نشان می‌دهد که در شش ماه نخست سال جاری
رشتة شخص ثالث رشته‌ای پر سود برای برخی از شرکت‌های بیمه‌ای بوده است. در
حالی که برخی دیگر، همچون بیمه دانا، خسارت قابل توجهی را پرداخت کرده‌اند.
بروز بیماری کرونا می‌تواند تأثیر بسیار مثبتی بر پورتفوی این شرکت‌ها در
رشتة شخص ثالث داشته باشد.
از
طرف دیگر، بررسی پوشش بیمة اتکایی شرکت‌ها نشان می‌دهد که برخی از شرکت‌ها
به مراتب سهم خسارت بیشتری نسبت به سهم حق بیمه تولیدی از شرکت‌های بیمه
اتکایی دریافت کرده‌اند. این امر منجر می‌شود تا شرکت بتواند در مقاطع
حساس، پورتفوی خود را حفظ کند؛ مثلاً بیمه دی در سال 98 تنها در حدود یک
هزار و 600 میلیارد ریال حق بیمه اتکایی پرداخت کرده است در حالی که
توانسته است 3 هزار میلیارد ریال از خسارات خود را توسط بیمه اتکایی پوشش
دهد؛ بنابراین، انعطاف‌پذیری بیشتری در زمان پرداخت خسارت از خود نشان
خواهد داد.